Jan van der Dussen: Democratie, constitutie en legaal versus legitimiteit

Jan van der Dussen: Democratie, constitutie en legaal versus legitimiteit

Jan van der Dussen op vrijdag 30 augustus 2013 (Rotaryclub Heerlen) (Foto: J. von Grumbkow).

Jan van der Dussen op de bijeenkomst van Rotary Heerlen (vrijdag 30 augustus 2013): "De huidige ontwikkelingen in zowel Egypte als Syrië zijn zeer chaotisch en alarmerend, maar hetzelfde kan worden gezegd van de Westerse reacties hierop. Wat de laatste betreft wordt voortdurend een onduidelijk begrip van democratie gehanteerd. Een democratie behoort meer te behelzen dan het houden van vrije verkiezingen. Als het hierbij blijft leidt dit alleen maar tot chaos en onderdrukking, waarin 51% van de bevolking 49% onderdrukt en zijn wil oplegt. Dit is precies wat in Egypte is gebeurd en tot de tegencoup van het leger heeft geleid, die Morsi heeft afgezet. Het is noodzakelijk dat eerst een grondwet wordt vastgesteld, waarin de rechten van de minderheden worden vastgelegd, de scheiding van de machten geregeld enz. Om werkzaam te zijn moet een democratie dus een constitutionele democratie zijn en leidt anders tot een ‘mob rule’. Het gaat er dus om dat in een constitutie regelingen worden getroffen waardoor ondanks interne tegenstellingen voorzieningen worden getroffen voor een leefbare samenleving."

Jan van der Dussen (Foto: J. von Grumbkow).

Van der Dussen : "Dit geldt ook op het niveau van internationale verhoudingen. Hiervoor zijn regelingen getroffen in het volkerenrecht en de rol van de VN, in het bijzonder de Veiligheidsraad. Als een of meerdere landen buiten deze afspraken toch geweld gebruiken (Kosovo, Irak), dan is dat niet legaal. Ten aanzien van Syrië wordt daar weer mee gedreigd, en om dit probleem te omzeilen wordt in plaats van het begrip ‘legaal’ dat van ‘legitimiteit’ gehanteerd, in dit geval om het land te straffen. Hiermee wordt een ad hoc argument gehanteerd om het eigen optreden ethisch te rechtvaardigen."

Jan van der Dussen (Foto: J. von Grumbkow).

Van der Dussen: "In de ethiek staat het zogenaamde universaliteitsprincipe echter centraal, dit wil zeggen het gaat hierbij steeds om universele principes en niet om persoonlijke voorkeuren. Het begrip ‘legitiem’ (iets als juist beoordelen) is echter niet universeel, ‘legaal’ (volgens de wet) wel. Zou het begrip ‘legitimiteit’ wel universeel worden gehanteerd, waardoor bij internationale conflicten ieder land dus naar eigen bevind van zaken zou mogen handelen, dan wordt het per definitie universele begrip ‘legaal’ en dus het internationaal recht tot een lege huls gedegradeerd."
Zie ook: Jan van der Dussen over de actualiteit van Egypte door hier te klikken.