Peer Gynt met uien

Links de jonge en rechts de oude  Peer Gynt, dus gespeeld door twee spelers (Foto ontleend aan de folder van het Zuidelijk Toneel) 

Cultura Nova zit in de laatste dagen. Gisteravond (dinsdag 28 augustus 2012) was de laatste try-out van het Zuidelijk Toneel: Ibsens Peer Gynt. Bas Schoonderwoerd zei dat je Ibsens verhaal moet kennen om deze voorstelling op het voormalig Philipsterrein (nu C-Mill Businesspark) te snappen. Maar zonder voorkennis blijft de voorstelling tot de laatste seconde (van de meer dan 2 1/2 uur) intrigeren. De oude Peer Gynt houdt in zijn hand een ui. Die ui dat is zijn Zelf. Pellend werpt hij schil voor schil van zich af. Steeds sneller en steeds geagiteerder. Elke schil symboliseert iets wat hij in zijn meeslepend leven als fantast en egoïst heeft meegemaakt. Handelaar in slaven en verkoper van bijbels. In de zaal ruiken we op de tweede rij die schillen. Het enorme toneel beweegt langzaam onder enorme plastic zak met daaroverheen duizenden stukjes witte lappen. De spelers houden zich overeind tegen een windmachine. De oude Peer Gynt plengt geen uientranen. Die ui heeft waarschijnlijk 30 minuten in het koude water gelegen; tip van oma. De ui heeft geen kern. Een ui bestaat alleen uit schillen. Het leven: veel schillen zonder kern. Dus nooit een serviceclub pellen want dan blijven alleen uientranen over. In de schillen zitten motto's als: "Wees niet jezelf, maar wees jezelf ten bate van jezelf" en "Ga om de problemen heen, ga er niet dwars doorheen, omzeil ze". Wijsheden waar mensen geen zelf, geen ziel hebben. Het was de laatste voorstelling in Heerlen van Peer Gynt: geen uitjes en geen nutteloos gepel meer, maar Cultura Nova (klikken!) is nog niet teneinde.